| |
نقش و خواص گلیکوزید ها در گیاهان دارویی
.نقش و خواص گلیکوزید ها در گیاهان دارویی
گلیکوزید ها :
گلیکوزید ها گروه بزرگی از مواد موثره دارویی ارزشمند را تشکیل می دهند که در عین حال در میان آنها برخی از خطرناکترین و سمی ترین مواد موجود در طبیعت یافت می گردد . گلیکوزیدها از دو بخش قندی ( گلیکون ) و غیر قندی (آگلیکون ) تشکیل یافته بطوریکه بخش غیر قندی آنها مصارف فراوانی در دارو سازی دارند .
نقش گلیکوزید ها در گیاهان :
این دسته از مواد تنظیم واکنش های گیاهی ، تنظیم فشار اسمزی ، نقش حفاظتی و دفاعی در مقابل برخی میکروارگانیسم ها مانند قارچ ها را دارا می باشند .
گلیکوزید ها را بر اساس نوع ترکیب بخش غیر قندی به دسته های مختلفی تقسیم بندی می کنند :
1- گلیکوزید های قلبی یا کاردیاک:
این نوع گلیکوزیدها اثر های خاصی روی ماهیچه های قلب دارند .گلیکوزیدهای قلبی در برخی گیاهان گلدار نظیر گیاهان خانواده خرزهره (Apocynaceae ) ، میمون ( Scrophulariaceae ) ، آلاله ( Ranuncolaceae ) و چند خانواده دیگر وجود دارد .
از گیاهان حاوی این نوع گلیکوزید ها میتوان به گل انگشتانه ( دیجیتالین ) و آدونیس (آدونین و آدنی توکسین ) اشاره نمود .
2- گلیکوزید های سیانوژنیک :
از مهمترین این گلیکوزید ها می توان به آمبگدالین که در گیاهان خانواده های گل سرخ ( Rosaceae ) مانند سیب و گلابی و بادام ها و گوجه ها و پروانه آسا ها (Papilionaceae ) مانند شبدر و لوبیا و .... نام برد .
آمیگدالین موجود در بادام تلخ و هسته زرد آلو با مقادیر مشخص خاصیت ضد سرطانی دارد و از خواص دیگر این مواد می توان به خاصیت ضد سرفه اشاره کرد .3-گلیکوزید های آنتراکینون :
آنتراکینون ها نقش عمده ای در مداوای یبوست دارند . از گیاهان حاوی آنتراکینون می توان به سنا ، صبر زرد ، حنظل ، ریوند چینی اشاره کرد .
چون آنتراکینون ها سبب دل پیچه می شوند به هنگام استفاده باید از گیاهان ضد دل پیچه مانند رازیانه ، زیره و..... استفاده نمود .
4-گلیکوزید های فنلی:
سالی سیلین موجود در پوست درخت بید که خاصیت تب بری و مسکنی دارد .
5- گلیکوزید های ایروئیدی:
اوکوبین موجود در بارهنگ و اسفرزه که علاوه بر خاصیت ملینی کمک به دفع اسید اوریک می کند و برای نقرس مفید می باشد .
از سایر دسته های گلیکوزیدی می توان به گلیکوزید های تلخ ( زنجبیل و دارچین ) ، گوگردی ( خردل و لادن که خاصیت خلط آوری دارند ) نام برد
| |
| |
|
